Μπορούν τα παιδιά μας να έχουν άγχος; Και αν ναι, πώς μπορούμε να το διακρίνουμε και να βοηθήσουμε το παιδί μας να το ξεπεράσει;
Τι είναι το άγχος;
Το άγχος ορίζεται ως ένα έντονο δυσάρεστο συναίσθημα που αφορά μία επικείμενη απειλή, έναν αόριστο κίνδυνο. Αποτελεί μία αντίδραση που εμφανίζεται στη μεγαλύτερη πλειοψηφία των ανθρώπων, όλων των ηλικιών, όταν βρεθούν αντιμέτωποι με στρεσογόνα γεγονότα.
Πώς εκδηλώνεται το άγχος στα παιδιά;
Στα παιδιά το άγχος εκδηλώνεται με πολλές διαφορετικές μορφές και αυτός είναι και ο λόγος που πολλές φορές είναι δύσκολο να διακρίνουμε τα σημάδια του. Ο τρόπος που μπορεί να εκδηλώσει ένα παιδί το άγχος του μπορεί να είναι είτε με σωματικά συμπτώματα, είτε με αλλαγές στη συμπεριφορά, είτε ακόμη και με συναισθηματικές αντιδράσεις.
Πόσο συχνό είναι το άγχος στα παιδιά;
Το άγχος μπορεί να επηρεάσει τα παιδιά όλων των ηλικιών και εκτιμάται πως το 25% των παιδιών μπορεί να εμφανίσουν κάποια αγχώδη διαταραχή. Σε ό,τι αφορά το φύλο, φαίνεται πως τα κορίτσια είναι δύο φορές πιο πιθανό να εμφανίσουν κάποια αγχώδη διαταραχή σε σχέση με τα αγόρια.
Ποια είναι τα συμπτώματα του άγχους στα παιδιά;
Αν και όπως είπαμε είναι αρκετά δύσκολο για τους γονείς και τους φροντιστές να αντιληφθούν ότι το παιδί τους βιώνει μια περίοδο άγχους, αλλά ακόμα και για το ίδιο το παιδί να μπορέσει να καταλάβει τι ακριβώς του συμβαίνει, υπάρχουν ορισμένα συχνά και κοινά συμπτώματα που μπορούν να μας «χτυπήσουν το καμπανάκι».
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του άγχους στα παιδιά είναι:
– Συχνοί πονοκέφαλοι (χωρίς παθολογικό αίτιο)
– Στομαχόπονος (χωρίς παθολογικό αίτιο)
– Διαταραχές στον ύπνο & εφιάλτες
– Νευρικές συνήθειες (π.χ. να τρώνε τα νύχια τους ή να τραβούν τα μαλλιά τους κ.α.)
– Δυσκολία συγκέντρωσης
– Φόβοι & ειδικές φοβίες
– Απομάκρυνση από τους φίλους
– Άρνηση του παιδιού να πάει σχολείο ή στις καθημερινές του δραστηριότητες
– Πρόκληση προβλημάτων στο σχολείο
– Ξεσπάσματα θυμού
– Επιθετικότητα κ.α.
Ποιοι είναι οι λόγοι που τα παιδιά μας αγχώνονται;
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση άγχους ή κάποιας αγχώδους διαταραχής στα παιδιά μας.
Οι πιο βασικοί είναι:
– Γενετικοί παράγοντες
– Ιδιοσυγκρασία των παιδιών
– Σχολικά προβλήματα
– Περιβαλλοντικοί παράγοντες
– Αναπτυξιακοί παράγοντες
– Στρεσογόνα γεγονότα
– Τραυματικά γεγονότα κ.α.
Πώς να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αντιμετωπίζουν το άγχος τους;
Ως γονείς που το πρώτο μας μέλημα είναι να μπορέσουμε να προφυλάξουμε τα παιδιά μας από καθετί που μπορεί να τα επιβαρύνει, σίγουρα θέλουμε και μπορούμε να τα βοηθήσουμε να αντιμετωπίσουν το άγχος τους από νωρίς.
Αρχικά τα πιο απλά βήματα είναι και τα πιο βασικά για την αντιμετώπιση του άγχους και του στρες: επαρκής ύπνος, υγιεινή διατροφή, τακτική άσκηση και γονική συμμετοχή.
Επίσης, μπορούμε πάντα να ζητήσουμε τη βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας, έτσι ώστε να μας εκπαιδεύσει στους τρόπους αντιμετώπισης τους άγχους και με τη σειρά μας να μπορέσουμε να εκπαιδεύσουμε και εμείς τα παιδιά μας. Παραδείγματα τέτοιων μηχανισμών αντιμετώπισης του άγχους είναι οι τεχνικές χαλάρωσης, τεχνικές αναπνοών και η ανάπτυξη ενσυνειδητότητας.
Εννοείται πως η βοήθεια ενός ειδικού δεν σταματά μόνο στην εκπαίδευση των γονέων. Σε πολλές περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητη η θεραπεία των παιδιών μας μέσω συνεδριών. Το παιδί μέσω αυτής της διαδικασίας μπορεί να εκπαιδευτεί και να καταφέρει να αντιμετωπίσει φοβίες, άγχη και οτιδήποτε άλλο το απασχολεί. Φυσικά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να κριθεί απαραίτητη, πάντα από τους αρμόδιους, και η φαρμακευτική αγωγή.
Συμπερασματικά λοιπόν, το άγχος είναι μία πολύ συχνή κατάσταση που μπορεί να επηρεάσει τα παιδιά μας. Αν υποψιάζεστε πως το παιδί σας βιώνει έντονο άγχος ή στρες, αναζητήστε τη βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας, φροντίστε να είστε υποστηρικτικοί και υπομονετικοί και πάντα να θυμάστε πως το άγχος είναι μία πραγματική και θεραπεύσιμη κατάσταση.
