Οι αλλεργίες κατά την παιδική ηλικία είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο που μπορεί να προκαλείται από βιολογικούς, περιβαλλοντικούς, αλλά και από ψυχολογικούς παράγοντες. Ο ψυχολογικός παράγοντας, όταν σκεφτόμαστε για παιδιά, μας φαίνεται παράξενος ή απίθανος καθώς υπάρχουν κάποιες κοινωνικές κατασκευές που ορίζουν πως τα παιδιά είναι παιδιά άρα είναι αδύνατον να έχουν άγχος, θλίψη ή ψυχοσωματικά προβλήματα όπως στον ενήλικο κόσμο.
Όλο και περισσότερες έρευνες έρχονται να καταρρίψουν το παραπάνω, επισημαίνοντας πως το άγχος, η ένταση και οι ψυχολογικές καταστάσεις μπορούν να επιδράσουν άμεσα στην εμφάνιση αλλεργικών συμπτωμάτων στα παιδιά.
Κάποια από τα ψυχολογικά αίτια που σχετίζονται με αλλεργίες των παιδιών μπορεί να είναι:
Η έντονη συναισθηματική φόρτιση
Για παράδειγμα, ας σκεφτούμε ένα παιδί που μπορεί να έχει άγχος στο σχολείο για την επίδοσή του ή για το αν είναι αγαπητό στους συμμαθητές του. Ακόμη, ας σκεφτούμε ένα παιδί που έχει να αντιμετωπίσει και να είναι μάρτυρας πολλών συγκρούσεων μεταξύ των γονέων. Όλο αυτό θα επιφέρει ψυχική δυσφορία, κάτι που είναι ικανό να επηρεάσει την ανοσολογική και ενδοκρινολογική αντίδραση του οργανισμού.
Το άγχος και το διάχυτο στρες
Το άγχος ναι, υπάρχει και στα παιδιά, αλλά εμφανίζεται είτε πιο αθόρυβα από τους ενήλικες ή καμουφλαρισμένο σε άλλη μορφή (επεισόδια θυμού ή ξεσπάσματος, απομόνωση, να μη τρώει το παιδί, να έχει διαταραχές ύπνου ή να έχει διάφορα τικ). Όταν το παιδί βιώνει άγχος το ανοσοποιητικό του σύστημα μπορεί να γίνει πιο ευάλωτο, κάτι που είναι φυσικό να ενισχύσει τα συμπτώματα αλλεργίας (δερματίτιδα, παιδικό άσθμα, ρινίτιδα).
Η έλλειψη οικογενειακής υποστήριξης σε ένα σωματικό πρόβλημα και η άγνοια
Όταν ένα παιδί εμφανίζει για πρώτη φορά μία αλλεργία, ίσως και να προβληματιστεί ή να ταραχθεί με τα συμπτώματα που πολλές φορές είναι δύσκολα και επώδυνα (π.χ. έντονη καταρροή ή ασταμάτητος βήχας).
Σε αυτή την περίπτωση η επιδείνωση της κατάστασής τους θα εξαρτηθεί και από τον τρόπο αντιμετώπισης της οικογένειας. Το παιδί χρειάζεται να νιώσει ασφάλεια και υποστήριξη σε αυτή την καινούρια συνθήκη, αλλιώς ενδέχεται να αισθανθεί μόνο, προβληματισμένο ή ακόμα και ενοχικό που του συμβαίνει κάτι τέτοιο και αυτό με τη σειρά του να αυξήσει τα επίπεδα στρες και θλίψης.
Αν και όπως είπαμε οι αλλεργίες είναι κυρίως ανοσολογικής φύσεως, η ψυχολογική στήριξη του παιδιού καθώς και η διαχείριση του άγχους μπορούν να μειώσουν την ένταση των συμπτωμάτων καθώς και τη συχνότητα εμφάνισης.
Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει η συμβουλευτική γονέων για να κατανοήσουν το άγχος του παιδιού και να μάθουν πως να το βοηθούν με αποτελεσματικούς τρόπους.
Ακόμη, το να ενισχύσουμε στο παιδί μέσω τεχνικών, μέσω βιβλίων ή παιχνιδιού να μάθει να εκφράζει τα ανείπωτα συναισθήματά του, είναι σίγουρα κάτι που θα επηρεάσει την εξέλιξη των αλλεργικών συμπτωμάτων και θα ανακουφίζει από την ένταση.
Τέλος, η διατήρηση μίας καθημερινής ρουτίνας στη ζωή, μπορεί να μειώσει το άγχος και να δημιουργήσει αίσθημα ασφάλειας στο παιδί. Αν το παιδί νιώσει πως οι καταστάσεις γύρω του είναι ελεγχόμενες, μπορεί να μειωθούν οι αντιδράσεις του ανοσοποιητικού.
«Το σώμα επηρεάζει την αντίδρασή μας, αλλά και η αντίδρασή μας το σώμα.»
Γεωργία Χριστίνα Κανελλοπούλου
Ψυχολόγος- Οικογενειακή Σύμβουλος
www.thepsytrap.gr
email.gkanellopoulou@thepsytrap.gr
