Όταν ένας γονιός αρχίζει να “βλέπει κάτι”, η καρδιά του γεμίζει ερωτηματικά. Είναι φυσιολογικό; Πρέπει να ανησυχήσω; Και κυρίως: Πού να απευθυνθώ;
Η Ελευθερία Γεννούζη, λογοθεραπεύτρια με πολυετή εμπειρία και ιδρύτρια των Κέντρων «Ελευθερία Λόγου», απαντά με σαφήνεια, ενσυναίσθηση και απλότητα σε όλα όσα μπορεί να απασχολούν έναν γονιό: από την πρώιμη παρέμβαση και τα πρώτα σημάδια καθυστέρησης λόγου, μέχρι τη ΔΕΠΥ και την πολύτιμη (αλλά συχνά παρεξηγημένη) συμβολή της ειδικής αγωγής.
Μια συνέντευξη-πυξίδα για να μη φοβόμαστε τις λέξεις, αλλά να τις χρησιμοποιούμε για να φτάσουμε στην καρδιά του παιδιού μας.
Ποιοι είναι οι πιο συχνοί λόγοι που φέρνουν σήμερα έναν γονιό στο κέντρο σας;
Οι πιο συχνοί λόγοι που ένας γονιός επιλέγει να επισκεφθεί το χώρο μας για αξιολόγηση είναι, όταν το παιδί έχει αργήσει να μιλήσει, όταν παρατηρεί δυσκολίες στη συμπεριφορά του, στην αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά, επιθετικότητα ή υπερβολική απόσυρση.
Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ακόμα ένας πολύ συνηθισμένος λόγος –συχνά είναι παραπομπή από εκπαιδευτικό. Τέλος η υπερκινητικότητα είναι ένας λόγος που ακούμε από τους γονείς στην πρώτη συνάντησή μας.
Από ποια ηλικία μπορεί ένα παιδί να ξεκινήσει λογοθεραπεία; Υπάρχει «πολύ νωρίς»;
Η παρέμβαση ξεκινά ακόμα και σε παιδάκια 17 μηνών. Το “πολύ νωρίς” ονομάζεται πρώιμη παρέμβαση και απευθύνεται σε παιδιά με επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό, προωρότητα κ.ά.
Τι είναι η πρώιμη παρέμβαση και γιατί θεωρείται τόσο σημαντική;
Είναι το σύνολο των θεραπειών σε παιδιά από μηνών ως 6 ετών. Είναι εξαιρετικά σημαντική γιατί μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στην ανάπτυξη ενός παιδιού, και να βελτιώσει την καθημερινή του λειτουργικότητα.
Ποια είναι τα πρώτα σημάδια καθυστέρησης λόγου ή επικοινωνίας που πρέπει να προσέξει ένας γονιός;
Η απουσία βλεμματικής επαφής, αν δε “μπαμπαλίσει” ως τους 9 μήνες, η δυσκολία στην εκτέλεση απλών εντολών ως τους 15 μήνες, η απουσία απαντητικότητας σε απλές ερωτήσεις ως τα 3 χρόνια.
Πότε ένα παιδί χρειάζεται εργοθεραπεία;
Ένα παιδί μπορεί να χρειάζεται λογοθεραπεία όταν παρουσιάζει δυσκολίες που επηρεάζουν την ικανότητά του να συμμετέχει λειτουργικά και κυρίως ανεξάρτητα στις καθημερινές του δραστηριότητες όπως παιχνίδι, αυτοεξυπηρέτηση, σχολική επίδοση και οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Τι ακριβώς περιλαμβάνει η ειδική αγωγή και σε ποιες περιπτώσεις προτείνεται;
Η ειδική αγωγή είναι ένα σύνολο εκπαιδευτικών, ψυχοπαιδαγωγικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων που στοχεύουν στην υποστήριξη των παιδιών με στόχο την ενδυνάμωσή τους και την εξέλιξή τους, σύμφωνα με τις δυνατότητές τους.
Πώς βοηθάτε τους γονείς να συνεργαστούν μαζί σας στη θεραπεία; Πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος τους;
Ο ρόλος των γονιών είναι καθοριστικός και εξίσου σημαντικός με τη δουλειά που γίνεται μέσα στην αίθουσα της θεραπείας. Η επιτυχία εξαρτάται άμεσα από τη συνεργασία θεραπευτή – γονέα.
Ποιά είναι τα πιο συχνά λάθη ή παρανοήσεις που έχει ένας γονιός γύρω από τις ειδικές θεραπείες;
Η αμφισβήτηση της διάγνωσης είναι ένα συχνό λάθος, επίσης συχνά στη στοχοθεσία του θεραπευτή επεμβαίνει λέγοντας “στο σπίτι το κάνει εδώ σας ντρέπεται”. Πρέπει να είναι σαφές στους γονείς ότι στόχος μας είναι η πλήρης αποκατάσταση των δυσκολιών του παιδιού και δουλεύουμε προς την κατεύθυνση αυτή με πολλή αγάπη και στοχοπροσήλωση.
Πώς υποστηρίζεται ένα παιδί με διάγνωση ΔΕΠΥ στο πλαίσιο του κέντρου σας;
Η υποστήριξη ενός παιδιού με ΔΕΠΥ είναι πολυδιάστατη και πρέπει να είναι συστηματική εξατομικευμένη και σταθερή τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο. Δεν υπάρχει μαγική λύση, αλλά σωστή καθοδήγηση και προσαρμοσμένες στρατηγικές αυτορρύθμισης.
Τι θα συμβούλευες έναν γονιό που “βλέπει κάτι” αλλά φοβάται τη διάγνωση;
Δεν είναι η διάγνωση η οποία καθορίζει ένα παιδί, είναι η αντίδρασή μας σ ’αυτή. Με σεβασμό και κατανόηση εξηγούμε πως η αξιολόγηση δεν είναι ταμπέλα. Η έγκαιρη διάγνωση είναι το κλειδί για στoxευμένη και αποτελεσματική βοήθεια. Η διάγνωση δεν αλλάζει το παιδί. Το εξηγεί!
Και τέλος, τι θα ήθελες να γνωρίζει κάθε γονιός που σε διαβάζει αυτή τη στιγμή;
Όλες οι θεραπείες (λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, ειδικό μαθησιακό, ψυχοπαιδαγωγικό) δεν είναι για παιδιά με “προβλήματα”. Είναι για παιδιά που έχουν δυνατότητες σε αναμονή, περιμένοντας να ανθίσουν. Η παρέμβαση είναι ένα δώρο που κάνει ο κάθε γονιός στο παιδί του που το χρειάζεται. Θέλω να τονίσω πως ο καλύτερος θεραπευτής και πιο σημαντικός είναι η μαμά και ο μπαμπάς!
Δεν υπάρχει τίποτα πιο γενναίο από το να ζητάς βοήθεια όταν βλέπεις πως το παιδί σου χρειάζεται στήριξη. Η Ελευθερία Γεννούζη μας υπενθυμίζει πως κάθε παιδί έχει δυνατότητες σε αναμονή — και πως οι θεραπείες δεν είναι για τα «προβληματικά», αλλά για τα παιδικά μυαλά που περιμένουν υπομονετικά να ανθίσουν.
Και το πιο συγκινητικό απ’ όλα; Μας θυμίζει πως ο σημαντικότερος θεραπευτής του παιδιού δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον γονιό. Τη μαμά και τον μπαμπά που είναι εκεί, με ανοιχτή καρδιά και πίστη στη δυναμική της αγάπης.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Ελευθερία Γεννούζη είναι Λογοθεραπεύτρια με ειδίκευση στον αυτισμό και τις επίκτητες νευρολογικές διαταραχές. Είναι ιδιοκτήτρια των κέντρων ειδικών θεραπειών «Ελευθερία Λόγου», που από το 2015 λειτουργούν, με στόχο να είναι δίπλα σε κάθε παιδί που περιμένει να ανθίσει και να κατακτήσει τον κόσμο του.
