Μία από τις πιο σημαντικές στιγμές της ζωής ενός ανθρώπου αποτελεί σίγουρα αυτή της ονοματοδοσίας. Άλλωστε το όνομά μας – αυτό το οποίο επέλεξαν οι γονείς ή οι κηδεμόνες μας να μας δώσουν – είναι και η πρώτη πληροφορία που μαθαίνει κάποιος για εμάς.
Το όνομα ενός ανθρώπου ενδέχεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή του, καθώς οι συμβολισμοί γύρω από αυτό μπορεί να είναι πάρα πολλοί. Τα ονόματα συχνά επιλέγονται με βάση τις παραδόσεις ενός λαού, τις οικογενειακές παραδόσεις ή τις θρησκευτικές πεποιθήσεις.
Σε κάποιες περιπτώσεις τα ονόματα μπορεί να συσχετίζονται με πληροφορίες σχετικά με την κουλτούρα μας, την εθνικότητά μας, την ιστορία της χώρας μας ή ακόμα και να αποτελεί την οικογενειακή μας κληρονομιά.
Το μόνο σίγουρο είναι πως το όνομα δεν είναι μόνο μία λέξη που χρησιμοποιείται για ταυτοποίηση ή για τον διαχωρισμό των ανθρώπων.
Αντίθετα, το όνομα αποτελεί μία πολύ ισχυρή λέξη που έχει τη δύναμη να δίνει πληροφορίες για εμάς τους ίδιους και μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητα.
Αν εστιάσουμε στην ελληνική εθιμοτυπία σίγουρα θα παρατηρήσουμε πως τα βρέφη κατά πλειοψηφία παίρνουν το όνομα των παππούδων και των γιαγιάδων τους, συχνά όμως συναντάμε και περιπτώσεις όπου τα παιδιά παίρνουν το όνομα αγαπημένων ανθρώπων που δεν είναι πια εν ζωή.
Στο σημείο αυτό βέβαια θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως το όνομα έχει αντίκτυπο στην ψυχολογία και στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου. Ο συναισθηματικός κόσμος ενός παιδιού είναι απόλυτα βέβαιο πως επηρεάζεται από τη συμπεριφορά των γύρω του, όταν αυτή καθορίζεται από το ποιο όνομα του έχει δοθεί.
Αρχικά, ακόμα και σήμερα συναντάμε γιαγιάδες και παππούδες που δοκιμάζουν τις σχέσεις των νέων γονέων, προκειμένου να «ακούσουν το όνομά τους» και να δουν τη «συνέχειά» τους. Σε περίπτωση δε που δεν δοθεί το όνομά τους καταφεύγουν σε ακραίες συμπεριφορές αποχής από το μυστήριο της βάπτισης ή ακόμα και της απόρριψης του ίδιου τους του εγγονιού. Σπανίως συναντάμε και περιπτώσεις όπου η επιλογή του ονόματος μπορεί να προκαλέσει έντονες οικογενειακές διαμάχες μεταξύ των δύο πλευρών.
Έτσι το ζευγάρι καταφεύγει πολύ συχνά στην επιλογή της διπλωνυμίας με στόχο να αποφύγει τις συγκρούσεις και τον διχασμό των οικογενειών ή επιλέγει ένα όνομα τελείως άσχετο, με την ελπίδα πως αυτό θα φέρει και τη γαλήνη μεταξύ όλων των μελών της οικογένειας.
Σε ό,τι αφορά την επιρροή του ονόματος στην προσωπικότητα ενός ατόμου, γνωρίζουμε πως και αυτό μπορεί να συμβάλλει στη διαμόρφωσή της. Φυσικά και η προσωπικότητα επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι τα γονίδια ή η μίμηση. Όμως το όνομά μας αποτελεί μία προσωπική επιρροή που μας ακολουθεί συνήθως για όλη μας τη ζωή.
Υπάρχουν μελέτες μέσα στα χρόνια που μας δείχνουν πως άτομα με μη μοντέρνα ονόματα έχουν περισσότερες πιθανότητες να απορριφθούν, καθώς επίσης και πως μη δημοφιλή ονόματα ή ονόματα που έχουν αρνητική σημασία ενδέχεται να οδηγήσουν σε κοινωνική απόρριψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση και κατ’ επέκταση στην ανάπτυξη κάποιας μορφής δυσάρεστης προσωπικότητας.
Από την άλλη πλευρά, άτομα με πρωτότυπα και μοντέρνα ονόματα κάποιες φορές αντλούν έμπνευση από αυτά και οδηγούνται στην εύρεση μιας ιδιαίτερης καριέρας, γίνονται πιο δημιουργικά και ανοιχτόμυαλα.
Σύμφωνα λοιπόν με τον «ονομαστικό ντετερμινισμό», το όνομα μπορεί να έχει κάποιου είδους αντίκτυπο στις αποφάσεις που παίρνει κάποιος για τη ζωή του. Υπολογίζοντας τη σημασία της επιλογής του ονόματος και την επιρροή που έχει αυτό στην προσωπικότητά μας, θα ήταν αρκετά ωφέλιμο να εξηγούμε στα παιδιά μας τόσο το ποια είναι η προέλευσή του, όσο και πόση θα επιτρέψουμε να είναι η επίδρασή του στην καθημερινότητά τους.