∆υναμική, αποφασιστική, με σχέδιο και όραμα. Η κα Σοφία Ζαχαράκη, η πρώτη υπουργός του νέου Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, στη συνέντευξη που ακολουθεί μας μιλάει για τις προτεραιότητες του Υπουργείου που – με στοχευμένη πολιτική – θα οδηγήσουν στην ουσιαστική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, εξαλείφοντας τις διακρίσεις.
Το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, του οποίου είστε η πρώτη που αναλαμβάνετε το χαρτοφυλάκιο, ήταν μία δέσμευση του πρωθυπουργού που έγινε πραγματικότητα. Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας;
Η σύσταση του Υπουργείου αποδεικνύει στην πράξη την έμφαση που δίνει η Κυβέρνηση στην προστασία των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας. Έχουμε ήδη θέσει προτεραιότητες, που αφορούν το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας: Την ενίσχυση της ανεξάρτητης διαβίωσης και συμμετοχής των Ατόμων με Αναπηρία στην κοινωνική και εργασιακή ζωή. Την εξισορρόπηση του επαγγελματικού με τον οικογενειακό βίο μέσα από πολιτικές, που ενισχύουν την οικογένεια και θέτουν τη στεγαστική πολιτική στο επίκεντρο. Την εκπόνηση ενός στοχευμένου δημογραφικού σχεδίου με όλους τους αρμόδιους φορείς και τους κοινωνικούς εταίρους. Την προστασία των γυναικών από φαινόμενα βίας και παρενόχλησης. Την εξασφάλιση συνθηκών ίσης μεταχείρισης στην εργασία. Την προώθηση εθνικών πολιτικών για την Ισότητα ΛΟΑΤΚΙ+ και την Εθνική Στρατηγική Ένταξη των Ρομά. Τη δημιουργία κινήτρων για την πρόοδο της νέας γενιάς. Θα διαθέσουμε όλες μας τις δυνάμεις, ώστε οι συμπολίτες μας να λάβουν τη φροντίδα και την προστασία του κράτους, που αξίζουν.
Το νεοσύστατο υπουργείο αποτελεί πυλώνα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού. Θα δοθούν άμεσα κίνητρα προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι συμπολίτες μας να αποκτήσουν παιδιά;
Στη συνείδησή μας αυτομάτως η έννοια «δημογραφικό» συνδέεται με την απόκτηση περισσότερων παιδιών, ο δικός μας σχεδιασμός ωστόσο δεν στοχεύει αποκλειστικά σε αυτό το πεδίο. Δική μας επιδίωξη είναι να περιορίσουμε ή και να εξαλείψουμε τις δυσκολίες που εμποδίζουν τη δημιουργία οικογένειας. Γι’ αυτό και επενδύουμε στην όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη στήριξη του θεσμού της οικογένειας από το κράτος με μέτρα, όπως η άδεια πατρότητας 14 ημερών, η γονική άδεια και για τους δύο γονείς και η προστασία του πατέρα από απόλυση για 6 μήνες από τη γέννηση κάθε παιδιού, καθώς και μέσα από στοχευμένες πολιτικές, όπως είναι η δημιουργία μονάδων μέριμνας για βρέφη και νήπια εντός μεγάλων επιχειρήσεων με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, η επίσπευση των διαδικασιών για το πρόγραμμα «Νταντάδες της γειτονιάς», αλλά και δέσμη μέτρων για την αναδοχή, την υιοθεσία και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Έχει γίνει πολύς λόγος για την επιδοματική πολιτική και την ανάγκη εξορθολογισμού της. Τι να περιμένουμε;
Κύριο μέλημά μας είναι η διαμόρφωση ενός αναπτυγμένου συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, με λιγότερη ταλαιπωρία για τους δικαιούχους και περισσότερη διαφάνεια στη χορήγηση των παροχών. Εστιάζουμε στην αναβάθμιση του ελέγχου των κοινωνικών επιδομάτων, με τη βοήθεια μιας ενιαίας ηλεκτρονικής βάσης, η οποία θα περιλαμβάνει όλα τα επιδόματα ανά δικαιούχο και θα διαθέτει έναν αυτοματοποιημένο έλεγχο κριτηρίων.
Επιδιώκουμε επίσης να αλλάξουμε τη φιλοσοφία της καταβολής των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ, μέσα από τη θέσπιση των προπληρωμένων καρτών επιδομάτων και με παροχή στοχευμένων κινήτρων για τη χρήση τους. Έχουμε την ευκαιρία να πετύχουμε την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές των δικαιούχων επιδομάτων σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Το πρόβλημα στέγασης απασχολεί όλο και περισσότερους πολίτες, δεδομένου ότι το κόστος των ενοικίων είναι συχνά πολύ υψηλό. Αναφορικά με τη στεγαστική πολιτική, τι περιλαμβάνει το πρόγραμμά σας για το επόμενο διάστημα;
Έχουμε μελετήσει πολύ καλά τα προβλήματα που αφορούν τη στέγαση. Δεν είναι μόνο το υψηλό κόστος των ενοικίων. Ένα ζήτημα που εξίσου μας απασχολεί είναι και η περιορισμένη διαθεσιμότητα των ακινήτων, όπως και η έλλειψη κινήτρων προς τους ιδιοκτήτες να τα μισθώσουν. Δεν κρυβόμαστε πίσω από τις δυσκολίες. Αντιθέτως, μετά από πολλά χρόνια έχουμε προχωρήσει σε μια στοχευμένη πολιτική και με προγράμματα συνολικού προϋπολογισμού άνω του 1,7 δις, όπως το: «Σπίτι μου», «Κάλυψη», «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», «Κοινωνική Αντιπαροχή» και «Στέγαση και Εργασία», αξιοποιούμε και αναβαθμίζουμε αδρανή δημόσια και ιδιωτικά ακίνητα, ώστε να αποκτήσουν όλοι οι συμπολίτες μας μία προσιτή και αξιοπρεπή στέγη.
Υπάρχουν πολλά εμπόδια – προκλήσεις στον δρόμο σας: κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και αδικίες, ανισότητες φύλου… Πώς θα τα υπερβείτε;
Πράγματι, απαιτείται να αναπτύξουμε δημόσιες πολιτικές που θα εξαλείψουν στην πράξη όλων των ειδών τις διακρίσεις και θα δώσουν τη δυνατότητα σε όλους τους συμπολίτες μας να είναι κοινωνοί ίσων ευκαιριών σε όλους τους τομείς της αρμοδιότητάς μας. Τηρώντας στο ακέραιο τις συμβατικές μας υποχρεώσεις και με συντονισμένες δράσεις θα δημιουργήσουμε τους κατάλληλους μηχανισμούς, ώστε κάθε πολίτης να μπορεί να συμμετέχει καθολικώς και ισότιμα, ανεξάρτητα των κοινωνικών, οικονομικών ή πολιτισμικών διαφορών.
Τι προβλέπεται να γίνει για την ουσιαστική προστασία των παιδιών με αναπηρία και τη στήριξη των οικογενειών τους;
Ιδιαίτερη έμφαση πρόκειται να δώσουμε στην αποϊδρυματοποίηση των παιδιών με αναπηρία. Θα εστιάσουμε ιδιαίτερα στην ολοκλήρωση της επαγγελματικής αναδοχής των ανηλίκων με αναπηρία και στη μεταφορά εφήβων από Δομές Παιδικής Προστασίας σε Διαμερίσματα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης. Είναι κεντρικός μας στόχος ώστε κανένα παιδί με αναπηρία να μην φιλοξενείται σε ίδρυμα μέχρι το 2030. Θα δουλέψουμε εντατικά επίσης για την εδραίωση του προγράμματος «Προσωπικός Βοηθός». Πρόκειται για ένα εγχείρημα που θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής, τόσο των ίδιων των παιδιών, όσο και των οικογενειών τους. Όραμά μας είναι η επίτευξη συνθηκών ανεξάρτητης διαβίωσής τους, καθώς και της ισότιμης συμμετοχής των παιδιών με αναπηρία σε όλο το φάσμα της κοινωνικής, οικονομικής, πολιτικής και πολιτιστικής ζωής.
Συνομιλώντας με πολλούς νέους που επιθυμούν αλλά διστάζουν να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια, η αίσθηση είναι ότι υπάρχει ένα κοινωνικό «μούδιασμα» ως απόρροια της ανασφάλειας που βιώνουν. Πιστεύετε πως θα καταφέρετε στην πορεία αυτής της τετραετίας να γίνουμε πιο αισιόδοξοι, παραμένοντας ρεαλιστές;
Η Κυβέρνηση από την προηγούμενη τετραετία έχει θέσει τη νέα γενιά ψηλά στην ατζέντα της. Επιδίωξή μας είναι να εφαρμόσουμε μια σειρά από εμβληματικές δράσεις, ώστε οι νέοι στην Ελλάδα να μπορούν να υλοποιήσουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους στη χώρα μας.
Στο πλαίσιο αυτό, προχωρήσαμε στη χορήγηση της Ευρωπαϊκής Κάρτας Νέων, που τους προσφέρει εκπτώσεις σε συγκεκριμένες υπηρεσίες και προϊόντα, καθώς και στην υιοθέτηση επιτυχημένων μέτρων, όπως το πρόγραμμα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, «Πρώτο ένσημο» και στη θεσμοθέτηση του Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης που απευθύνεται στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας.
Παράλληλα, θέλουμε να ενσωματώσουμε στην κουλτούρα των νέων τον θεσμό του youth work, που εφαρμόζεται ήδη στην Ευρώπη και αφορά την εθελοντική ή έμμισθη εργασία στους τομείς του περιβάλλοντος, του πολιτισμού και της κοινωνικής προσφοράς. Ανέκαθεν πορευόμαστε με ρεαλισμό και όχι με ευχολόγια ή υποσχέσεις κενές περιεχομένου. Έχουμε χρέος να σταθούμε δίπλα στους νέους για να πετύχουν καλύτερη ποιότητα ζωής.
